نهج الحق و کشف الصدق (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی

كتاب «نهج الحق و كشف الصدق» از آثار ارزشمند علامه حلى (م، ۷۲۶ ق) است که در زمینه های عقیدتى و فقهى تألیف شده، و به خصوص در مبحث امامت، با دلایل عقلى و نقلى به اثبات عقاید حقه شیعه پرداخته است.

نویسنده علامه حلی
موضوع کلام شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۱
تحقیق عین اللّه حسنی ارموی

نهج الحق و كشف الصدق

مؤلف

حسن بن یوسف بن على بن مطهر حلى (۶۴۷-۷۲۶ ق)، ملقب به علامه حلى، در ۲۷ رمضان سال ۶۴۷ق، در شهر حله عراق به دنیا آمد. پدر او، شیخ سدیدالدین، یوسف بن على بن مطهر حلى، از علماى برجسته و نامدار و داراى مقام علمى و اجتماعى بوده است. از اساتید وی می توان به محقق حلى (دایى علامه) و خواجه نصیرالدین طوسی اشاره کرد.

علامه حلی یکی از نامی ترین علمای شیعه و صاحب آثاری در فقه، اصول، کلام و رجال و غیره است و ریاست و مرجعیت شیعه در قرن هفتم هجری به او منتهی گردیده است. برخی دیگر از آثار ایشان، قواعد الاحکام، منهاج الکرامه، إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، تحریر الأحکام، تذکرة الفقهاء و... می باشد. وی در ۲۱ محرم سال ۷۲۶ق، وفات نمود و در یکى از صحن‌هاى حرم امیرالمؤمنین (ع) در نجف اشرف دفن گردید.

محتواى کتاب

«نهج الحق» شامل مباحث عقیدتى، فقهى و اصولى است. کتاب با عناوین «مسئله» ترتیب یافته و ضمن هر مسئله نیز مطالبى تحت عنوان «فصل» آمده است. تمام مباحث حالت مقارنه و تطبیق دارند.

مؤلف اندیشه ها و آراى دانشمندان و جریان‌هاى مختلف فرهنگ اسلامى را نقد و بررسى کرده و قول حق را به اثبات رسانده است. مفصل ترین بخش آن، قسمت امامت است.

علامه در این بحث، ابتدا از وجوب عصمت براى امام سخن گفته، سپس از شیوه تعیین امام از دیدگاه شیعه و دیگر مذاهب اسلامى بحث کرده و آنگاه با تکیه بر دلایل عقلى و نقلى به اثبات امامت امام على علیه السلام پرداخته است.

علامه در بخش دلایل نقلى، به ۸۳ آیه و ۲۸ روایت استناد جسته و سپس از فضایل و شایستگی‌هاى امیرالمؤمنین علیه السلام سخن به میان آورده و ناشایستگی‌هاى دیگران را به اثبات رسانده است.

محقق کتاب مذکور، در راه تصحیح و تحقیق آن تلاش وسیعى را به کار بسته و در پانوشت‌ها، افزون بر استخراج منابع و عرضه روایات، از منابع بسیارى از فریقین مطالب مناسبى آورده است.

منابع

  • کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، نویسنده: محمدرضا ضمیری.

متن کتاب

نهج الحق و كشف الصدق